Khó hiểu Grab Việt Nam báo lỗ lũy kế hơn 4000 tỷ đồng sau 9 năm

Grab Việt Nam báo lỗ lũy kế dù doanh thu tăng

Theo báo cáo tài chính năm 2022 lập ngày 27/3/2023 của Công ty TNHH Grab (gọi tắt Grab hoặc Grab Việt Nam), trong kỳ công ty ghi nhận doanh thu hơn 6.384 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi so với mức 3.346 tỷ đồng ghi nhận năm 2021.

Nhờ giá vốn hàng bán tăng chậm hơn, với mức tăng 60% nên lợi nhuận gộp của Công ty trong năm qua tăng 113%, đạt 4.151 tỷ đồng. Trong năm, Công ty đã tăng gấp đôi chi phí bán hàng (bao gồm cả chi phí quảng cáo, khuyến mãi…), từ 1.926 tỷ đồng lên 2.905 tỷ đồng cũng như chi phí quản lý doanh nghiệp tăng gấp đôi, từ 413 tỷ đồng lên 817 tỷ đồng. Nhờ đó, lãi ròng của công ty đạt hơn 330 tỷ đồng.

Không phải chịu lãi vay, cũng không phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, Grab lãi 329 tỷ đồng. Nhờ khoản lãi này, lỗ lũy kế của Công ty tại ngày 31/12/2022 giảm xuống còn 4.036 tỷ đồng. Với vốn điều lệ 20 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu của công ty vẫn âm 4.016 tỷ đồng.

Xem thêm:

• Appstore của Apple gỡ hơn 8000 ứng dụng từ Việt Nam.
• Jollibee bán lại chuỗi Phở 24 cho gương mặt thân quen ở Việt Nam.

Tại sao Grab Việt Nam lỗ?

Tình trạng thua lỗ của Grab liên tục kể từ khi hãng gọi xe công nghệ Singapore đặt chân vào Việt Nam, dù doanh thu tăng mạnh và lãi ròng từ hoạt động cũng cải thiện qua các năm. 

Theo tài liệu phóng viên có được, trong năm đầu tiên vào Việt Nam (tháng 2/2014), Grab ghi nhận doanh thu 1,5 tỷ đồng; Đến năm 2023, con số này là 6.384 tỷ đồng, tăng hơn 4.200 lần. Sau 9 năm hoạt động, lỗ lũy kế của Công ty gấp 78 lần so với năm đầu tiên.

Còn nhớ, tại phiên tòa xét xử vụ hãng taxi truyền thống Vinasun (thuộc Công ty Ánh Dương) kiện Grab cạnh tranh không lành mạnh và đòi bồi thường hơn 41 tỷ đồng diễn ra tại TP.HCM vào tháng 10/2018.

Khi Viện kiểm sát xét hỏi Grab về khoản thua lỗ khó hiểu sau gần 4 năm vào Việt Nam (đồng thời liên tục mở rộng quy mô), ông Jerry Lim, CEO Grab cho rằng khoản lỗ hoàn toàn là tính toán trước của Grab khi quyết định bước vào một môi trường đầu tư mới, rằng lợi nhuận của doanh nghiệp sẽ dần được cải thiện.

Khi đó theo số liệu cuối năm 2017, Grab đã “ôm” khoản lỗ lũy kế 1.726 tỷ đồng. Nhưng cho đến nay, tình hình vẫn chưa được cải thiện như lời ông Jerry Lim. Ngược lại, lỗ lũy kế của Công ty tăng 2,6 lần, trong khi quy mô bán hàng tăng 9 lần.

Khi được báo chí tiếp cận, một số tài xế và đối tác của Grab đã cho biết họ không nắm rõ tình hình tài chính của công ty nhưng qua quan sát thì rất khó hiểu khi công ty thua lỗ. “Riêng với giao đồ ăn nhanh (Grab Food), Grab đang thu tiền từ 3 bên: khách hàng, tài xế và người bán thức ăn.

Đặc biệt, nhiều chủ nhà hàng cho biết họ còn phải khuyến mãi cho Grab ngoài hợp đồng. Tỷ suất lợi nhuận của Grab là rất lớn, trong bối cảnh mức chiết khấu dành cho khách hàng không còn cao như trước”, một tài xế Grab chia sẻ.

Dấu hỏi về nghĩa vụ thuế

Cũng tại phiên tòa trên, một trong những cáo buộc của Vinasun đối với Grab là “trốn thuế”. Phía Vinasun cho biết, số lượng xe taxi của Vinasun chỉ bằng 1/6 - 1/8 xe của Grab nhưng tổng số thuế đã nộp trong năm 2017 là 271 tỷ đồng. Theo thông tin Grab công bố tại tòa chiều ngày 19/10/2018, trong năm 2017, Grab chỉ nộp 198 tỷ đồng tiền thuế.

Giải trình về vấn đề này trước Viện kiểm sát, Giám đốc điều hành Grab Việt Nam Jerry Lim khẳng định: “Mức thuế mà chúng tôi ước tính sẽ đóng góp cho Chính phủ Việt Nam trong năm 2018 sẽ cao gấp 3 lần so với năm 2017”.

Tuy nhiên, trong báo cáo tài chính năm 2022 của Grab Việt Nam, số thuế và số tiền phải nộp trong năm chỉ là 251 tỷ đồng chưa bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp.

Do liên tục báo lỗ trong nhiều năm nên “ông lớn” xe công nghệ sở hữu 30 triệu khách hàng này vẫn chưa nộp thuế thu nhập doanh nghiệp (với mức tối thiểu hiện nay là 20% thu nhập chịu thuế của hãng).