Kỹ sư phần mềm là gì? Những lợi ích và thách thức khi theo đuổi

Kỹ sư phần mềm là gì?

Đầu tiên, chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu kỹ sư phần mềm là gì? Kỹ sư phần mềm là những người tạo ra, phát triển, kiểm thử và bảo trì các ứng dụng và hệ thống phần mềm trên máy tính. Họ có kiến thức chuyên sâu về ngôn ngữ lập trình, hệ điều hành và các kỹ thuật ứng dụng toán học, khoa học và thiết kế. Họ sử dụng các nguyên tắc kỹ thuật và ngôn ngữ lập trình để xây dựng các giải pháp phần mềm cho người dùng

Nhiệm vụ chính của các chuyên gia công nghệ thông tin này là tìm hiểu nhu cầu của khách hàng và so sánh với nguồn lực của công ty để tạo ra phần mềm đáp ứng nhu cầu đó. Các kỹ sư phần mềm làm việc trong hầu hết mọi ngành, bao gồm các doanh nghiệp lớn và nhỏ, cơ quan chính phủ, tổ chức phi lợi nhuận, tổ chức chăm sóc sức khỏe, v.v.

Công nghệ đã và đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Chúng ta đã phải sử dụng các ứng dụng trực tuyến Zoom, Google Meet và phần mềm tin học như Word, Excel, Powerpoint... trong đợt dịch này và chắc chắn sẽ có thêm nhiều ứng dụng mới trong tương lai. Vì vậy, ngành kỹ sư phần mềm đang rất được săn đón và vẫn còn nhiều cơ hội việc làm tại Việt Nam.

XEM THÊM:

• Review các khóa học BA uy tín hiện nay
• Chuyên gia Business Analyst là ai? Họ làm gì trong dự án

So sánh kỹ sư phần mềm và lập trình viên

Sau khi đã biết được kỹ sư phần mềm là gì. Bạn có thể tham khảo bảng so sánh sự khác nhau giữa kỹ sư phần mềm và lập trình viên như sau:

Công việc của kỹ sư phần mềm hàng ngày

Vậy công việc hằng ngày cụ thể của kỹ sư phần mềm là gì. Để thiết kế được một chương trình ứng dụng mới hoàn hảo, kỹ sư phần mềm cần tuân thủ các bước sau đây:

• Nghiên cứu nhu cầu khách hàng: Tìm hiểu rõ ràng nhu cầu, mong muốn của khách hàng. Các câu hỏi cần được đặt ra để tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề mà khách hàng đang gặp phải như: khách hàng muốn gì khi sử dụng sản phẩm? Thiết kế nào sẽ giúp họ dễ dàng sử dụng sản phẩm hơn?
• Thiết kế các ứng dụng mới: Sau khi đã hiểu rõ được vấn đề từ khách hàng, kỹ sư phần mềm sẽ bắt đầu sử dụng kinh nghiệm, kỹ năng và sự sáng tạo của mình để thiết kế chương trình, phần mềm tối ưu nhất để giải quyết các nhu cầu, mong muốn của họ.
• Làm việc với lập trình viên để tạo ra mã code: Sau khi hoàn thành thiết kế hệ thống chương trình, kỹ sư phần mềm sẽ phối hợp với các lập trình viên để giải thích rõ các yêu cầu và thực hiện việc viết mã code.
• Kiểm tra và cài đặt chương trình cho khách hàng: Sau khi sản phẩm hoàn chỉnh, kỹ sư phần mềm sẽ kiểm tra lại toàn bộ hệ thống và tiến hành cài đặt chương trình cho khách hàng. Họ cũng sẽ tổ chức hướng dẫn cách sử dụng và giải đáp các thắc mắc nhằm đảm bảo khách hàng có thể sử dụng sản phẩm một cách hiệu quả.
• Thực hiện kiểm tra bảo trì và nâng cấp cho toàn hệ thống: Cuối cùng, kỹ sư phần mềm cần theo dõi, kiểm tra định kỳ và nâng cấp khi phần mềm gặp sự cố hoặc trở nên lỗi thời. Việc này sẽ giúp cho hệ thống luôn được cập nhật và hoạt động tốt hơn.

Những yếu tố của một kỹ sư phần mềm

Trình độ chuyên môn

Trong ngành CNTT nói chung và vị trí kỹ sư phần mềm nói riêng, bạn cần phải nắm vững các kiến thức và kỹ năng chuyên ngành như viết code và lập trình, khoa học máy tính, phân tích thông tin và yêu cầu, giải thuật và cấu trúc dữ liệu, tìm kiếm và sửa lỗi phần mềm, testing,... Đó là những kỹ năng, kiến thức chuyên ngành mà bạn cần trau dồi và nắm vững để làm việc hiệu quả và nâng cao trình độ của mình.

Trình độ ngoại ngữ

Để phát triển sự nghiệp trong ngành này, các kỹ sư phần mềm cần phải trang bị cho mình vốn từ vựng chuyên ngành lớn và khả năng đọc hiểu tiếng Anh tốt. Bởi vì hầu hết các tài liệu chuyên ngành và ký hiệu trong lĩnh vực này đều được viết bằng tiếng Anh. Vì vậy việc nâng cao trình độ ngoại ngữ sẽ giúp bạn hiểu rõ các lệnh, nâng cao kiến thức từ các chuyên gia nước ngoài.

Khả năng phân tích và tư duy logic

Đây là kỹ năng rất quan trọng để giúp bạn trở nên thật sự nổi bật bởi vì không phải ai cũng có được kỹ năng phân tích và tư duy logic. Bạn cần phải hiểu vấn đề của khách hàng, dùng khả năng phân tích, tư duy logic để kết hợp với nguồn lực công ty có thể cung cấp. Từ đó đưa ra giải pháp tối ưu nhất, đồng thời mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Không riêng gì ngành công nghệ thông tin, bất cứ ngành nghề nào cũng sẽ gặp nhiều rắc rối, vấn đề cần giải quyết. Trong quá trình làm việc, chắc chắn sẽ nảy sinh các vấn đề về kỹ thuật, phần mềm cũng như vấn đề giữa người với người. Nhiệm vụ của các chuyên gia IT là tìm ra cách giải quyết cho từng vấn đề một cách hiệu quả.

Khả năng quản lý rủi ro

Điều quan trọng trong việc tạo ra một sản phẩm là khả năng quản lý rủi ro. Dù bạn không thể biết chính xác những rủi ro sẽ xảy ra trong tương lai, nhưng bạn có thể dựa vào các dữ liệu, các bài báo cáo hoặc kinh nghiệm của mình để đưa ra dự đoán về các rủi ro có thể xảy ra. Khi đã xác định được những rủi ro này, bạn cần lập kế hoạch đề xuất giải pháp để đối phó với từng trường hợp.

Kỹ năng giao tiếp, trình bày

Kỹ năng giao tiếp và trình bày không chỉ quan trọng trong việc giao tiếp với nhóm làm việc, các lập trình viên và kỹ sư phần mềm mà còn trong việc trao đổi và hướng dẫn khách hàng. Để giải thích đầy đủ và chính xác các vấn đề, bạn cần có kỹ năng giao tiếp và trình bày tốt. Kỹ năng này còn giúp bạn tạo được ấn tượng và cảm tình với người khác.

Kỹ năng làm việc nhóm

Kỹ năng làm việc nhóm là rất quan trọng đối với kỹ sư phần mềm. Bằng cách áp dụng kỹ năng làm việc nhóm, bạn có thể nhận được nhiều ý kiến khác nhau từ nhiều góc độ khác nhau. Nhờ đó, sản phẩm sẽ được hoàn thiện và tốt hơn nhiều so với việc làm một mình. Có thể ví như "một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao".

Kỹ năng quản lý dự án

Kỹ năng quản lý dự án là một yếu tố quan trọng để thành công trong việc phát triển phần mềm. Với nhiều bước và quy trình trong một dự án, kỹ sư phần mềm cần có khả năng phân chia, giám sát và quản lý công việc của các bên liên quan để đảm bảo mọi việc được thực hiện đúng tiến độ và chính xác. Việc này đòi hỏi kỹ năng quản lý và kinh nghiệm để hoàn thành một dự án thành công.

Khả năng tự học

Khả năng tự học là một yếu tố quan trọng của kỹ sư phần mềm. Công nghệ thường xuyên được cập nhật và kiến thức trong lĩnh vực này rất rộng lớn. Vì vậy, kỹ sư phần mềm cần phải liên tục học hỏi và tìm kiếm kiến thức mới. Đặc biệt, việc tìm kiếm tài liệu tiếng Anh từ các chuyên gia nước ngoài là cần thiết để cập nhật các công nghệ mới nhất trên thế giới và không bị tụt hậu.

Tỉ mỉ, cẩn thận và kiên trì

Tỉ mỉ, cẩn thận và kiên trì là những yếu tố quan trọng để đảm bảo tính chính xác và thành công trong việc phát triển phần mềm. Kỹ sư phần mềm cần phải cẩn thận từ lên kế hoạch, kiểm tra và giám sát từng công đoạn của các team liên quan để đảm bảo không có bất kỳ lỗi nào trong quá trình phát triển phần mềm. Đồng thời, họ cũng phải có tính kiên trì để theo đuổi dự án đến cuối cùng và chỉnh sửa, nâng cấp sản phẩm nếu yêu cầu của khách hàng.