Bạo hành bằng lời nói: nhận diện và tìm cách đối phó thông minh nhất

Định nghĩa bạo hành bằng lời nói là gì?

Bạo hành bằng lời nói hay còn gọi là bạo lực ngôn ngữ, là một dạng bạo hành tinh thần. Trong đó, thủ phạm sử dụng lời nói, ngôn ngữ cực đoan, xúc phạm hoặc sự im lặng để đả kích, tấn công, tra tấn đối phương. Bạo hành bằng lời nói có thể khó xác định, vì nó không để lại những dấu vết trên cơ thể như bạo hành thể xác. Tuy nhiên, những ảnh hưởng của nó về mặt tâm lý đối với nạn nhân là vô cùng nặng nề.

XEM THÊM CÁC BÀI VIẾT KHÁC:

• Làm sao để bớt nhạy cảm
• Bệnh hoang tưởng là gì
• Bệnh vô cảm là gì
• Hoang tưởng bị hại

Các hành vi điển hình của bạo hành bằng lời nói

Bạo hành bằng lời nói có thể được thể hiện qua nhiều hình thức khác nhau, như:

Đặt biệt danh bất lịch sự cho người khác

Kẻ bạo hành có thể đặt cho bạn những biệt danh xấu xí khiến bạn cảm thấy khó chịu, tự ti hoặc mất lòng tự trọng. Ví dụ: “Thằng đần”, “Lũ trẻ trâu”, “Kẻ cơ hội”,…Chúng sẽ chú ý đến những khuyết điểm của người khác để cố tình đặt một biệt danh nào đó cho họ. Nếu biệt danh này khiến cho bạn cảm thấy khó chịu, tự ti với mọi người xung quanh thì có thể bạn đang bị bạo hành lời nói.

Phản bác hoặc phủ nhận bạn

Kẻ bạo hành có thể phản bác hoặc phủ nhận những suy nghĩ, trải nghiệm, cảm xúc hoặc sự thật của bạn. Ví dụ: “Bạn không biết gì cả”, “Bạn chỉ làm ra chuyện”, “Bạn không có quyền nói vậy”,… Đây cũng chính là một dạng bạo hành lời nói mà nhiều nạn nhân không nhận ra.

Châm biếm để người khác cảm thấy xấu hổ

Những kẻ bạo hành người khác bằng lời nói thường có xu hướng sử dụng những ngôn ngữ mỉa mai, châm biếm về vóc dáng, cách ăn mặc, sở thích của người khác, nhằm mục đích hạ bệ và làm cho người đó cảm thấy xấu hổ. Hành động này có thể diễn ra ở những nơi riêng tư hoặc cả chốn đông người.

Im lặng hoặc cắt đứt liên lạc

Im lặng hoặc cắt đứt liên lạc cũng được xem là một dạng bạo hành lời nói. Kẻ bạo hành có thể làm điều này để trừng phạt hoặc làm bạn cảm thấy bị bỏ rơi, cô đơn hoặc không được quan tâm. Ví dụ: Không trả lời điện thoại, tin nhắn, email của bạn; Không nói chuyện hoặc nhìn vào mắt bạn; Không cho bạn biết họ ở đâu hoặc làm gì,…

Luôn chỉ trích hoặc miệt thị

Kẻ bạo hành có thể dùng những lời lẽ tồi tệ, khinh miệt hoặc xúc phạm để chỉ trích hoặc miệt thị bạn. Ví dụ: “Bạn là một kẻ vô dụng”, “Bạn không xứng đáng được yêu”, “Bạn không có giá trị gì”,…

Thường xuyên lớn tiếng

Việc la hét, nói chuyện lớn tiếng hoặc sử dụng những từ ngữ, những lời nói tiêu cực, bất lịch sự, thô lỗ để trò chuyện cùng người khác cũng là một dạng bạo hành bằng lời nói.

Đe dọa hoặc ra lệnh

Kẻ bạo hành có thể dùng những lời đe dọa hoặc ra lệnh để kiểm soát hay ép buộc bạn làm theo ý muốn của họ. Ví dụ: “Nếu bạn không làm theo tôi, tôi sẽ bỏ bạn”, “Bạn phải nghe lời tôi nếu không muốn hối hận”, “Bạn không được nói chuyện với ai khác ngoài tôi”,… Những lời nói như vậy sẽ khiến bạn lo lắng, sợ hãi, dễ dàng bị kiểm soát và thao túng.

Buộc tội, đổ lỗi

Kẻ bạo hành có thể đổ lỗi hoặc buộc tội bạn về những việc ngoài ý muốn hoặc không liên quan. Ví dụ: “Bạn là nguyên nhân của mọi chuyện”, “Bạn đã làm cho tôi buồn”, “Bạn không biết quan tâm đến tôi”,…

Tầm thường hóa hoặc liên tục quên

Bạo hành bằng lời nói có thể là những hành vi tầm thường hóa tính nghiêm trọng của vấn đề hoặc liên tục quên những điều quan trọng đối với bạn, như sinh nhật, kỷ niệm, sở thích, mong muốn, hoặc cảm xúc của bạn. Ví dụ: “Đó chỉ là một ngày bình thường, không có gì đặc biệt”, “Anh không nhớ bạn đã nói gì”, “Em thích cái gì cũng chẳng quan trọng”,…

Nguyên nhân của bạo hành bằng lời nói

Bạo hành bằng lời nói có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, một số nguyên nhân chung có thể kể đến như:

• Người bạo hành có vấn đề về tâm lý, như rối loạn nhân cách, rối loạn cảm xúc, rối loạn ám ảnh cưỡng bức, rối loạn ăn uống, rối loạn sử dụng chất,…
• Người bạo hành đã từng bị bạo hành trong quá khứ, như trong gia đình, ở trường học, ở nơi làm việc,… và không được giải quyết hay chữa trị kịp thời.
• Người bạo hành thiếu kỹ năng giao tiếp hay xử lý xung đột một cách lành mạnh và hiệu quả. Họ có thể dùng bạo lực để giải quyết vấn đề hoặc để thoả mãn nhu cầu cá nhân.
• Người bạo hành thiếu sự tôn trọng hay yêu thương đối với người khác. Họ có thể coi người khác là một vật sở hữu hay một công cụ để đạt được mục tiêu của mình.
• Người bạo hành bị ảnh hưởng bởi các yếu tố xã hội hay văn hóa, như áp lực công việc, căng thẳng gia đình, thiếu sự ủng hộ hay giúp đỡ, chịu sự phân biệt hay kỳ thị,…

Ảnh hưởng của bạo hành bằng lời nói đến tâm lý

Bạo hành bằng lời nói không để lại các hậu quả về mặt thể xác, nhưng nó ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng đối với tâm lý của nạn nhân. Các tổn thương mà nó để lại không xuất hiện rõ ràng trên cơ thể, nhưng thực chất chỉ có nạn nhân mới hiểu rõ được những nỗi đau tinh thần bên trong giằng xé họ như thế nào.

Trẻ em bị bạo hành bằng lời nói sẽ có nguy cơ trầm cảm cao sau khi lớn lên. Còn người lớn bị bạo hành sẽ xuất hiện tình trạng buồn bã, chán nản, lo âu, tuyệt vọng và mặc cảm vào bản thân, mất lòng tự trọng.

Đặc biệt, những hậu quả mà bạo hành bằng lời nói để lại sẽ kéo dài rất lâu. Nếu không được phát hiện hoặc ứng phó kịp thời sẽ gây ra bệnh trầm cảm, rối loạn căng thẳng sau chấn thương. Nghiên cứu của chúng tôi nhận thấy rằng, những đứa trẻ bị cha mẹ bạo hành bằng lời nói sẽ có nguy cơ bị rối loạn trầm cảm và lo âu cao hơn sau khi trưởng thành.

Nguy hiểm hơn là nạn nhân còn có thể tin những lời nói tiêu cực đó chính là sự thật. Họ cho rằng mình vô dụng, không có tài cán gì và không đáng được tôn trọng,…Tâm lý đó sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến nạn nhân gặp khó khăn trong việc học tập, công việc, các mối quan hệ xã hội hoặc khó có thể thành công.