Chứng khoán Trung Quốc sập sàn: có nên đầu tư vào thời điểm này?

Thị trường chứng khoán Trung Quốc trong bối cảnh hiện tại

Thị trường chứng khoán Trung Quốc hiện đang trải qua một giai đoạn khó khăn với đà lao dốc đáng kể, gây ra nhiều lo ngại và biến động mạnh mẽ trên thị trường tài chính quốc tế. Từ cuối năm 2021 đến nay, vốn hóa thị trường chứng khoán Trung Quốc đã giảm đáng kể, mất đi gần 2 nghìn tỷ USD so với mức đỉnh cao trước đó. Đây là một sự sụt giảm nghiêm trọng, ảnh hưởng không chỉ đến nhà đầu tư trong nước mà còn đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài.

Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra nhiều biện pháp mạnh mẽ nhằm ổn định thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, các nỗ lực này vẫn chưa thể hoàn toàn ngăn chặn được đà lao dốc của thị trường. 

Sự sụt giảm mạnh của thị trường chứng khoán Trung Quốc không chỉ là vấn đề của riêng nước này mà còn có tác động to lớn đến thị trường chứng khoán toàn cầu. Do đó, việc đánh giá kỹ lưỡng và nắm bắt các thông tin mới nhất về tình hình thị trường chứng khoán Trung Quốc là rất quan trọng đối với nhà đầu tư quốc tế trong việc đưa ra các quyết định đầu tư hiệu quả và bảo vệ lợi ích tài chính của mình.
 

Lệnh bán tháo chứng khoán Trung Quốc chồng chất

Với việc thị trường chứng khoán Trung Quốc sập sàn như vậy, việc các nhà đầu tư tháo chạy khỏi thị trường là việc hiển nhiên. Các nhà đầu tư nước ngoài đã đổ hơn 150 tỷ đô la vào tài sản bằng đồng nhân dân tệ có trụ sở tại Trung Quốc trong quý đầu tiên của năm nay, mức giảm lớn nhất được ghi nhận. Chỉ riêng trái phiếu Trung Quốc đã bị bán tháo 61 tỷ USD trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 5. Theo dự báo của Viện Tài chính Quốc tế có trụ sở tại Washington, khoảng 300 tỷ đô la có thể rời khỏi đất nước trong năm nay, cao hơn gấp đôi so với năm ngoái là 129 tỷ đô la.
 

Xu hướng này phản ánh triển vọng kinh tế ngày càng đi xuống khi các nhà đầu tư cân nhắc rủi ro của các hạn chế COVID hà khắc và các cuộc đàn áp sâu rộng đối với ngành công nghiệp tư nhân vốn đã gài bẫy các lĩnh vực từ công nghệ đến bất động sản và giáo dục. Nền kinh tế Trung Quốc hầu như không tránh khỏi sự co lại trong quý hai, chỉ tăng trưởng 0,4%, giảm mạnh so với mức tăng trưởng 4,8% trong quý đầu tiên.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư khác nhìn thấy cơ hội để thích nghi với sự siết chặt của Bắc Kinh đối với nền kinh tế. Các nhà đầu tư hiểu mục tiêu của cuộc đàn áp công nghệ là gì, nhằm vào sự bất bình đẳng và các vấn đề xã hội liên quan, vì vậy họ vẫn nghĩ điều đó khiến lĩnh vực này vẫn rất đáng đầu tư. Luôn có rủi ro chính sách ở Trung Quốc và quy định thay đổi nhanh hơn nhiều so với ở Mỹ. Đó là điều mà mọi người phải làm quen.

Sàn giao dịch chứng khoán của Trung Quốc phải đóng cửa vì giá giảm mạnh

Kể từ đầu năm, chứng khoán Trung Quốc có xu hướng giảm, nhưng xu hướng đó đã tăng tốc vào tháng 10. Chỉ số Hang Seng đã trải qua mức giảm trong một ngày lớn nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, cho thấy rõ tình hình tồi tệ như thế nào đối với các công ty Trung Quốc.

Chỉ trong một ngày cuối tuần, các công ty Trung Quốc niêm yết trên Nasdaq Golden Dragon China Index, chỉ số theo dõi hàng chục doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết tại Mỹ, đã mất hơn 73 tỷ USD giá trị, giảm 14%.

Những đợt sụt giảm này đã khiến nhiều nhà đầu tư nước ngoài bán cổ phần Trung Quốc mà họ nắm giữ. Biên lai lưu ký của Mỹ (ADRs), một công cụ cho phép các nhà đầu tư Mỹ mua cổ phiếu nước ngoài dễ dàng hơn, trong số 5 cổ phiếu lớn nhất của Trung Quốc đã giảm hơn 52 tỷ USD. Bị ảnh hưởng nhiều nhất là các công ty công nghệ của Trung Quốc, như Alibaba, Baidu, Pinduoduo và JD.com.

Không có gì bí mật rằng đây là một năm đầy biến động đối với thị trường toàn cầu, nhưng sự sụt giảm của chứng khoán Trung Quốc thậm chí còn nhanh hơn sự sụt giảm ở các thị trường khác. Tính từ đầu năm đến nay, S&P 500 chỉ giảm dưới 19% so với mức 36% của Hang Seng vào cuối tháng trước. FTSE 100, một chỉ số chính của London, đã giảm 6,1% từ đầu năm đến nay.

Với sự suy giảm lớn của thị trường Trung Quốc trong khi các chỉ số khác tăng nhẹ hoặc giữ ổn định kể từ đó, một điều gì đó bên ngoài sự bất ổn kinh tế toàn cầu đang tác động rõ ràng đến thị trường Trung Quốc.
 

Chứng khoán Trung Quốc tiếp tục lao dốc

Mặc dù nói chung là một năm đầy biến động đối với các thị trường, nhưng thị trường chứng khoán Trung Quốc đã chứng kiến những đợt bán tháo lớn trong những tuần qua, phần lớn là do việc Tập Cận Bình củng cố quyền lực ở nước này. Nhiều người lo ngại rằng điều này có thể làm chậm quá trình phục hồi của nền kinh tế sau COVID hoặc dẫn đến việc chính phủ gia tăng can thiệp vào các công ty niêm yết trên thị trường.
 

Trung Quốc sa thải quan chức chứng khoán

Ông Tong Daochi, một cựu quan chức cấp cao của tỉnh Hải Nam và cựu quan chức quản lý chứng khoán, đã bị kết án tử hình vì tội hối lộ và giao dịch nội gián, với thời gian ân xá là hai năm. Ông Tong cũng là cựu bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc tại thành phố Tam Á. Ông đã bị cáo buộc là nhận hối lộ trị giá 274 triệu nhân dân tệ (41,07 triệu USD) từ năm 2004 đến 2020, gián tiếp gây ra việc các sàn giao dịch chứng khoán Trung Quốc sập sàn.

Khi ông Tong là phó trưởng phòng phát hành của Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) vào năm 2006 và 2007, ông ta đã thu được 3,38 triệu nhân dân tệ tiền lãi bất hợp pháp thông qua giao dịch nội gián.

Tong gia nhập CSRC năm 2000 sau thời gian làm việc tại Ngân hàng Thế giới và RAND Corp, cơ quan nghiên cứu chính sách công của Hoa Kỳ. Tong tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh và có bằng thạc sĩ quản lý công tại Đại học Carleton của Canada và bằng Tiến sĩ về phân tích chính sách từ RAND Graduate School.

Chủ tịch Tập Cận Bình đã phát động một số chiến dịch chống tham nhũng nhằm hạ bệ các quan chức chính phủ, cơ quan quản lý, chủ ngân hàng đồng thời là CEO của công ty. Cùng thời gian đó, cơ quan giám sát chống tham nhũng cho biết Wang Zongcheng, cựu trưởng phòng kế toán CSRC, cũng đang bị họ điều tra với các cáo buộc vi phạm luật chứng khoán Trung Quốc.

Các yếu tố gây ảnh hưởng đến thị trường

Các yếu tố nội tại và bên ngoài đang gây ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán Trung Quốc, đặc biệt là:

• Chính sách nội tại của Trung Quốc hạn chế sự phát triển của các tập đoàn công nghệ lớn: Chính phủ Trung Quốc đã áp dụng các chính sách nghiêm ngặt đối với các công ty công nghệ lớn nhằm kiểm soát và hạn chế quy mô và quyền lực của các tập đoàn này. Những biện pháp này có thể dẫn đến sự không ổn định trong ngành công nghiệp công nghệ của Trung Quốc và làm mất đi sự hấp dẫn đối với nhà đầu tư quốc tế.
• Căng thẳng thương mại và chính trị với Mỹ: Mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra nhiều biến động trong thị trường chứng khoán Trung Quốc. Các biện pháp trừng phạt thương mại và các cuộc đối đầu chính trị đang tác động tiêu cực đến tình hình kinh tế và thị trường tài chính của Trung Quốc, gây ra những sự dao động không lường trước và làm gia tăng rủi ro đối với nhà đầu tư.

Tâm lý và quan điểm của nhà đầu tư quốc tế

Khảo sát gần đây đã chỉ ra rằng tới 40% chuyên gia chứng khoán quốc tế hiện đang có suy nghĩ tiêu cực về việc đầu tư vào thị trường chứng khoán Trung Quốc. Các nhà đầu tư này đưa ra những lập luận rõ ràng về lý do tại sao họ không muốn đầu tư vào cổ phiếu Trung Quốc trong thời điểm hiện tại.

Sự mất niềm tin là một trong những yếu tố chính đằng sau quan điểm tiêu cực này. Sau ba năm liên tiếp thua lỗ thê thảm, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã phải chịu tổn thất nặng nề trên thị trường chứng khoán Trung Quốc. Sự không ổn định và biến động mạnh của thị trường đã làm mất đi lòng tin của họ, khiến họ tiếp tục giữ một thái độ cảnh giác và hạn chế đầu tư vào cổ phiếu của quốc gia này.

Mặc dù có những dấu hiệu phục hồi tạm thời, nhưng nhiều nhà đầu tư vẫn cho rằng rủi ro và không chắc chắn vẫn còn đang là thách thức lớn. Họ chú trọng vào việc bảo vệ vốn đầu tư và tìm kiếm các cơ hội đầu tư an toàn hơn trong bối cảnh thị trường chứng khoán Trung Quốc vẫn đang trong giai đoạn biến động mạnh.