Cảm thấy bản thân vô dụng là vì sao? Làm thế nào để tự tin hơn

Cảm thấy bản thân vô dụng là vì sao? Làm thế nào để tự tin hơn
Hằng Nguyễn

11/10/2023

634

0

Chia sẻ lên Facebook
Cảm thấy bản thân vô dụng là vì sao? Làm thế nào để tự tin hơn

Cảm thấy bản thân vô dụng là một cảm giác mà nhiều người có thể trải qua trong cuộc sống. Đây là một cảm giác tiêu cực, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe và hạnh phúc của bạn. Vậy bạn có thể làm gì để vượt qua cảm giác này? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn những nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục cảm giác bản thân vô dụng.

 

Nếu bạn muốn được tư vấn một số bài tập tâm lý đơn giản để giúp tìm lại giá trị bản thân và niềm vui trong cuộc sống, hãy liên hệ với chuyên gia tư vấn tâm lý hàng đầu trên ứng dụng Askany.

Nguyên nhân gây ra cảm giác bản thân vô dụng

Việc bạn cảm thấy bản thân vô dụng hoặc không có giá trị có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân sau đây:

Thất bại hoặc mất niềm tin vào bản thân

Khi đối mặt với thất bại, bạn chắc chắn sẽ suy nghĩ tiêu cực về giá trị và năng lực của bản thân. Phản ứng thông thường của mọi người lúc thất bại là đau đớn, buồn bã và hạ thấp giá trị của chính mình. Nhưng bạn hãy nhớ thất bại là một phần của cuộc sống. Từ những “cú ngã” ấy, bạn mới có thể tích lũy kinh nghiệm và kỹ năng để thành công trong tương lai.

Bị chỉ trích, phê bình hoặc so sánh với người khác

Bạn cũng có thể cảm thấy bản thân kém cỏi khi bị người khác liên tục chỉ trích. Bị phê bình vì thành tích học tập, công việc kém,… có thể gây ra những suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực. Ngày nay, nhiều học sinh phải đối mặt với áp lực và căng thẳng do thường xuyên bị cha mẹ la rầy và so sánh với “con nhà người ta”.

 

Những lời nhận xét tưởng chừng như “bình thường” này có thể khiến trẻ bị tổn thương và hình thành những suy nghĩ tiêu cực về bản thân. Sau khi nhận được những lời chỉ trích gay gắt, gay gắt, hầu hết mọi người đều rơi vào trạng thái buồn bã, bi quan và có những quan niệm sai lầm về giá trị của bản thân.

Áp lực, căng thẳng hoặc quá tải công việc

cảm thấy bản thân vô dụng - Áp lực, căng thẳng hoặc quá tải công việc
Áp lực quá mức đã khiến bệnh nhân mắc chứng trầm cảm tăng nhanh trong 20 năm gần đây

Áp lực, căng thẳng hoặc quá tải công việc hoặc mâu thuẫn với gia đình, đối tác,... cũng là nguyên nhân phổ biến khiến chúng ta cảm thấy bản thân vô dụng. Ngày nay, nhiều người trưởng thành đã mắc phải căn bệnh trầm cảm do không thể giải quyết được những vấn đề trên một cách thỏa đáng.

 

Thực tế là chúng ta không thể kiểm soát hoàn toàn được mọi việc xảy ra trong cuộc sống. Vì vậy, có những tình huống phát sinh không hoàn toàn là lỗi của bạn. Tuy nhiên, thực tế lại rất ít người có thể duy trì được sự lạc quan và tích cực trong suy nghĩ.

Tổn thương tâm lý thời thơ ấu

Đó có thể là việc bị lạm dụng, bỏ rơi, xa lánh, bị xúc phạm hoặc hạ thấp bằng lời nói, bị bỏ mặc về cảm xúc…Tổn thương tâm lý thời thơ ấu có thể để lại những vết sẹo lâu dài trong tâm hồn mà đôi khi không thể xóa bỏ được. Nghiên cứu của Tiến sĩ Gabor Maté về sang chấn tâm lý xuyên thế hệ đã chứng minh điều đó.

 

Những người từng trải qua ký ức khủng khiếp trong quá khứ thường có cảm giác xấu hổ, tội lỗi, ám ảnh, thiếu lòng tự trọng và tự hạ thấp bản. Theo ông, sang chấn tâm lý không phải là những chuyện tồi tệ xảy ra bên ngoài, mà là những gì diễn ra bên trong tâm trí. Bởi những điều đó giống như “một bàn tay vô hình” lèo lái hành vi và thế giới quan của con người. Nó cũng nguyên nhân hình thành các bệnh tâm lý như rối loạn hậu sang chấn (PTSD).

Trầm cảm, lo âu hoặc một số bệnh tâm lý khác

cảm thấy bản thân vô dụng - Trầm cảm, lo âu hoặc một số bệnh tâm lý khác
Cảm thấy bản thân vô dụng có thể là dấu hiệu bệnh trầm cảm

Hay cảm thấy bản thân vô dụng cũng là dấu hiệu thường thấy ở bệnh nhân trầm cảm.

Trầm cảm được đặc trưng bởi sự ức chế tâm trạng, nhận thức và hành vi do giảm serotonin ở khe hở tiếp hợp (synap). Bệnh này thường xảy ra ở những người từng bị sốc tâm lý hoặc thay đổi nội tiết tố khi mang thai, sau sinh,…

 

Những người bị trầm cảm thường có lòng tự trọng thấp nên có xu hướng đánh giá thấp bản thân. Người bệnh luôn cho mình là người vô dụng, bất tài, là gánh nặng cho gia đình. Nếu không được điều trị sớm, những suy nghĩ này có thể thúc đẩy hành vi tự tử. Nhiều người quyết định tự tử vì họ tin rằng cái chết của mình sẽ giúp giảm bớt gánh nặng cho những người xung quanh.

XEM THÊM CÁC BÀI VIẾT KHÁC:

Hậu quả của việc cảm thấy bản thân vô dụng

cảm thấy bản thân vô dụng
Tình trạng này kéo dài lâu ngày sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng

Cảm thấy bản thân vô dụng không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn, mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng khác, ví dụ như:

  • Giảm lòng tự trọng và tự tin
  • Giảm hiệu quả & năng suất làm việc
  • Giảm khả năng giao tiếp xã hội
  • Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất tinh thần và chất lượng cuộc sống
  • Tăng nguy cơ tự tử hoặc tự làm tổn thương bản thân

Do đó, bạn không nên để cảm giác này kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn.

Cách khắc phục cảm giác bản thân vô dụng

Tìm ra nguyên nhân

Những cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực thường xuất hiện trong tình huống, hoàn cảnh nhất định, hay thậm chí với một người cụ thể. Bạn có thể bắt đầu nhận thấy khi nào cảm xúc trỗi dậy, điều gì xảy ra và những suy nghĩ nào ập đến trong đầu bạn. Đây là bước đầu tiên để đối chọi với những suy nghĩ tiêu cực, luẩn quẩn khiến bạn cảm thấy bản thân tệ hại.

Tâm sự cùng gia đình, bạn bè

Hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ gia đình, bạn bè, những người mà bạn thực sự tin tưởng. Tâm sự cho họ biết về những khó khăn, trở ngại sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái và nhẹ nhõm hơn rất nhiều. Những người thân cũng có nhiều góc nhìn khác nhau và đưa ra cho bạn những lời khuyên hữu ích.

 

Đồng thời, bạn cũng nên dũng cảm từ bỏ những mối quan hệ độc hại. Đó có thể là những người khiến bạn trở nên mặc cảm hơn về bản thân mình hoặc họ luôn dành những lời đay nghiến, cay độc để chà đạp bạn.

Tư vấn tâm lý nếu bạn không thể tự xử lý vấn đề

Nếu không thể vượt qua cảm giác thấy bản thân vô dụng, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý. Chuyên gia Askany sẽ giúp bạn nhìn nhận sự việc cũng như giá trị của bản thân theo chiều hướng khách quan nhất. Đồng thời, họ sẽ nâng đỡ tinh thần để bạn có thể vượt qua mọi khó khăn và thử thách trong cuộc sống.

 

Nếu không may bạn đang mắc căn bệnh trầm cảm, bạn sẽ được chỉ định dùng thuốc và can thiệp trị liệu tâm lý kịp thời. Khi được điều trị sớm, bạn sẽ tìm lại được niềm vui trong cuộc sống thay vì cứ chìm đắm trong đau khổ, dằn vặt.

cảm thấy bản thân vô dụng
Tư vấn tâm lý cùng Askany

Đây là một số thông tin về các bác sĩ tâm lý có thể giúp bạn.

 

Bác sĩ chuyên khoa tâm lý, tâm thần - Nguyễn Khắc Dũng: Ông là một trong những bác sĩ tâm lý hàng đầu ở Việt Nam, có nhiều năm kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị các rối loạn tâm lý như trầm cảm, lo âu, ám ảnh, cảm thấy bản thân vô dụng...Xem thông tin của bác sĩ tại đây.

Tìm ra đam mê, sở thích hoặc mục tiêu trong cuộc sống

Những người cảm thấy bản thân vô dụng thường sẽ mông lung về mục tiêu trong cuộc sống. Họ không biết bản thân muốn gì và cần gì, do đó không thể tránh khỏi việc họ tự cho rằng mình là kẻ vô dụng. Vì vậy, để vượt qua suy nghĩ bi quan này, bạn nên xác định thế mạnh và đam mê của mình.

cảm thấy bản thân vô dụng
Tìm ra đam mê của bản thân

Bạn hãy tự hỏi những câu hỏi như: Bạn thích làm gì? Bạn giỏi gì? Bạn quan tâm gì? Bạn mong muốn gì? Bạn có những giá trị gì? Bạn có những ước mơ gì? Những câu hỏi này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân và những điều mà bạn yêu thích và khao khát. Bạn có thể viết ra những câu trả lời của mình để dễ dàng nhớ và so sánh.

 

Bạn hãy tận dụng thời gian rảnh của mình để tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau, từ những hoạt động quen thuộc đến những hoạt động mới lạ. Bạn có thể đọc sách, xem phim, nghe nhạc, chơi game, vẽ tranh, chụp ảnh, nấu ăn, du lịch, tập thể dục, học ngoại ngữ, học lập trình, v.v. Bạn hãy để ý đến những cảm xúc và phản ứng của mình khi thực hiện các hoạt động này. Bạn có cảm thấy vui vẻ, thoải mái, hứng thú và muốn tiếp tục hay không? Nếu có, có thể đó là dấu hiệu của đam mê.

 

Ngừng việc so sánh bản thân với người khác

So sánh bản thân với người khác là một hành vi rất phổ biến và dễ hiểu. Chúng ta thường muốn biết mình đứng ở đâu trong xã hội, mình có giỏi hơn, xinh đẹp hơn, giàu có hơn hay không. Tuy nhiên, so sánh bản thân với người khác cũng có thể khiến bạn cảm thấy bản thân vô dụng.

cảm thấy bản thân vô dụng
Không so sánh mình với người khác

Bạn nên nhớ rằng mỗi người đều có những hoàn cảnh, năng lực, kinh nghiệm và mục tiêu khác nhau trong cuộc sống. Bạn không thể so sánh bản thân với người khác dựa trên những tiêu chí ngoài lề. Bạn cũng nên nhận ra rằng những gì bạn nhìn thấy ở người khác chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, bạn không biết được những khó khăn, vấn đề hoặc thiếu sót mà họ đang phải đối mặt.

 

Bạn nên nhìn nhận và đánh giá những gì mình đã có trong cuộc sống một cách khách quan và tích cực. Bạn nên biết ơn và hài lòng với những người thân, bạn bè, sức khỏe, công việc, tài sản, v.v. Bạn nên nhớ rằng có rất nhiều người trên thế giới không có được những gì bạn có.

Làm việc tốt mỗi ngày và biết ơn những điều tốt đẹp trong cuộc sống

Làm việc tốt mỗi ngày sẽ giúp bạn cảm thấy mình có giá trị, có khả năng, và có thể tự hào về bản thân. Bạn cũng sẽ nhận được sự khen ngợi, đánh giá cao, và tôn trọng từ người khác, làm tăng lòng tự trọng và sự tự tin của bạn.

cảm thấy bản thân vô dụng
Biết ơn cuộc sống

Khi bạn biết ơn những điều tốt đẹp trong cuộc sống, có nghĩa là bạn luôn nhận ra và đánh giá cao những gì bạn đang có, không chỉ dừng lại ở vấn đề vật chất. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc, an lạc, và viên mãn với cuộc sống. Bạn cũng sẽ có thái độ tích cực, lạc quan, và biết quý trọng những người xung quanh.

Làm công việc tình nguyện cho cộng đồng

Nếu đang cảm thấy bản thân vô dụng, hãy thử tham gia các công việc tình nguyện. Làm từ thiện sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm mới chưa từng có trong cuộc sống.

cảm thấy bản thân vô dụng
Làm việc tình nguyện cho cộng đồng

Khi tham gia các công tác tình nguyện, bạn sẽ nhận giá trị của bản thân thay vì tự hạ thấp vai trò của mình như trước đây. Những cảm xúc tích cực khi nhìn thấy người khác hạnh phúc, vui vẻ sẽ giúp bạn lạc quan hơn, từ đó thay đổi những suy nghĩ tiêu cực về bản thân.

 

Bên cạnh đó, tham gia tình nguyện cũng giúp bạn kết nối với mọi người, học cách hòa nhập, mở rộng các mối quan hệ và nâng cao khả năng giao tiếp. Đây đều là những kỹ năng cần thiết để bạn có thể dễ dàng đối phó và vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.

 

Cảm thấy bản thân vô dụng là một cảm giác không ai mong muốn, nhưng bạn có thể vượt qua nó bằng cách thay đổi suy nghĩ, hành động và thái độ của mình. Hãy luôn nhớ rằng bạn là một người có giá trị, có khả năng và có thể làm nên những điều tuyệt vời trong cuộc sống. Nếu bạn cần hỗ trợ tâm lý để không còn cảm thấy bản thân vô dụng, hãy liên hệ với những chuyên gia tâm lý của chúng tôi trên ứng dụng Askany.

Bình luận

Kinh nghiệm thực tế

Tư vấn 1:1

Uy tín

Đây là 3 tiêu chí mà TOPCHUYENGIA luôn muốn hướng tới để đem lại những thông tin hữu ích cho cộng đồng