Chứng rối loạn nhân cách kịch tính (HPD) là gì? - Topchuyengia

Chứng rối loạn nhân cách kịch tính (HPD) là gì? - Topchuyengia

09/02/2023

1036

0

Chia sẻ lên Facebook
Chứng rối loạn nhân cách kịch tính (HPD) là gì? - Topchuyengia

Rối loạn nhân cách kịch tính là một khái niệm khá mới và chưa được nhiều người biết đến. Nếu bạn có những dấu hiệu như cảm xúc thái quá hoặc luôn tìm kiếm sự chú ý từ người khác thì rất có khả năng bạn đang mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính (HPD).

 

Thông qua bài viết dưới đây, Topchuyengia sẽ cung cấp cho bạn thông tin về Histrionic Personality Disorder hay còn gọi là rối loạn nhân cách kịch tính. Bài viết này chỉ nhằm mục đích cung cấp kiến thức y khoa, bạn đọc không nên dựa vào đây để tự chẩn đoán hoặc đưa ra hướng điều trị. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc cần được hỗ trợ, hãy liên hệ với các bác sĩ tâm lý và chuyên gia tư vấn của Topchuyengia qua ứng dụng Askany ngay hôm nay.

Rối loạn nhân cách kịch tính là gì?

Rối loạn nhân cách kịch tính là một chứng rối loạn sức khỏe tâm thần thuộc loại rối loạn nhân cách B (cảm xúc và bốc đồng). Đặc điểm nhận dạng của nó là:

  • Những người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính xuất hiện hình ảnh méo mó về bản thân họ.
  • Lòng tự trọng của họ thường phụ thuộc vào sự chấp nhận của người khác.
  • Điều này tạo ra một nhu cầu cấp thiết là được người khác chú ý. Do đó, những người mắc chứng rối loạn này thường sử dụng những cách thức kịch tính để thu hút sự chú ý.
Rối loạn nhân cách kịch tính
Những người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính cũng thường có những biểu hiện cảm xúc

Những người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính cũng thường có những biểu hiện cảm xúc, kịch tính và thất thường. Nó có thể bao gồm hành vi quyến rũ không phù hợp và mong muốn được chú ý một cách quá mức. Những người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn này được cho là sôi nổi, kịch tính, năng động, nhiệt tình và hay tán tỉnh, nhưng lại khó chịu khi họ không phải là trung tâm của sự chú ý.

 

Những người bị HPD có nhu cầu được chú ý cao, khi xuất hiện họ thường tỏ ra ồn ào và có những hành vi không phù hợp, phóng đại cảm xúc của bản thân. Một số bệnh nhân còn thể hiện hành vi khiêu khích tình dục, thể hiện cảm xúc mạnh mẽ theo phong cách kịch tính và dễ bị người khác làm ảnh hưởng. Các đặc điểm liên quan bao gồm: buông thả bản thân, mong muốn được đánh giá cao và liên tục thao túng người khác để đáp ứng nhu cầu của bản thân.

 

Hội chứng này được ghi nhận thường xuất hiện ở tuổi trưởng thành và phụ nữ mắc chứng bệnh này cao hơn nam giới gấp 4 lần. 

Dấu hiệu nhận biết bệnh nhân mắc HPD

Những người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính thường rất thực tế. Họ sẽ có những kỹ năng xã hội vượt trội, nhưng bệnh nhân sẽ thường muốn sử dụng nó để lôi kéo và thao túng người khác, khiến họ trở thành trung tâm của sự chú ý.

Rối loạn nhân cách kịch tính
Họ luôn khao khát, tìm kiếm sự kích thích, mới lạ và đặt mình vào những tình huống khó khăn

Họ luôn khao khát, tìm kiếm sự kích thích, mới lạ và đặt mình vào những tình huống khó khăn, rủi ro có thể xảy ra. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ phát triển trầm cảm lâm sàng. Để ngăn ngừa và phát hiện kịp thời tình trạng này, cũng có một số triệu chứng của rối loạn nhân cách kịch tính mà bạn cần biết bao gồm:

  • Thường trình bày một câu chuyện hoặc một vấn đề một cách cường điệu, lố lăng.
  • Có xu hướng sử dụng ngoại hình để khiêu khích, dụ dỗ và thu hút sự chú ý  của mọi người. Ngoài ra, đôi khi họ tỏ ra phục tùng, khiến những người xung quanh quan tâm và chú ý đến họ nhiều hơn.
  • Làm quá những vấn đề trong cuộc sống, có thể đem tình trạng sức khỏe hoặc ý định tự tử để thu hút sự chú ý của mọi người.
  • Nói nhiều, nói lớn, nói không ngừng và thường sử dụng câu từ hoa mỹ nhưng khiến người nghe khó hiểu.
  • Lòng tự trọng của họ sẽ được đánh giá dựa trên mức độ chấp nhận của họ đối với những người xung quanh.
  • Tính ám thị cao. Không có ý thức, định hướng
  • Cảm thấy không thoải mái trước những góp ý, nhận xét, phê bình của người khác.
  • Người bệnh thường dễ dãi trong việc quan hệ tình dục. Nhưng thường không xuất phát từ nhu cầu của bản thân mà là vì muốn có được người khác quan tâm, chú ý.
  • Người bệnh luôn muốn trở thành trung tâm của sự chú ý. Khi không đạt được điều mình mong muốn, bạn rất dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, áp lực và ám ảnh.
  • Có xu hướng chán cái cũ rất nhanh và luôn muốn tìm cái mới.
  • Dễ bị ảnh hưởng bởi những người xung quanh, đặc biệt là những người mà họ cho là quyền lực hoặc những người có thể điều khiển cuộc sống của họ.
  • Có quan niệm cho rằng bạn bè và gia đình cần đối xử với nhau ngày càng gần gũi hơn.
  • Ích kỷ, thờ ơ với những người xung quanh, chỉ muốn sự chú ý của họ. Họ có xu hướng ghen tị nếu ai đó vượt trội hơn họ hoặc được chú ý nhiều hơn.

Nhìn chung, biểu hiện điển hình nhất của chứng rối loạn nhân cách kịch tính là suy nghĩ quá nhiều về mọi thứ và luôn muốn người khác dành nhiều sự quan tâm cho mình. Họ có xu hướng không nhìn cuộc sống một cách thực tế mà thường phóng đại nó. Tình trạng này nếu không được phát hiện kịp thời và có biện pháp can thiệp phù hợp sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người bệnh và những người xung quanh.

Nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn nhân cách kịch tính

Những người bị rối loạn nhân cách kịch tính thường không nhận ra những dấu hiệu hành vi và suy nghĩ bất thường của họ. Họ thường coi chúng là những hành vi hoàn toàn bình thường. Các chuyên gia nói rằng tính cách của một người được hình thành và ảnh hưởng trong thời thơ ấu bởi sự tương tác giữa yếu tố di truyền và yếu tố môi trường.

Rối loạn nhân cách kịch tính
Tính cách có thể bị ảnh hưởng trong quá trình mang thai và nuôi dạy con cái

Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định được nguyên nhân cụ thể của chứng rối loạn nhân cách kịch tính. Tuy nhiên, họ cho rằng căn bệnh này có liên quan đến 2 yếu tố chính:

  • Yếu tố di truyền: Theo kết quả nghiên cứu khoa học, những nét tính cách này hoàn toàn được di truyền từ cha mẹ sang con cái. Tính cách có thể bị ảnh hưởng trong quá trình mang thai và nuôi dạy con cái. Một số dữ liệu đã phát hiện ra rằng nếu cha mẹ mắc chứng rối loạn nhân cách thì con cái trong gia đình có khả năng mắc bệnh cao hơn người bình thường.
  • Các yếu tố môi trường: Các yếu tố ngoại vi như mối quan hệ giữa các cá nhân, nơi sinh ra và lớn lên, các sự kiện liên quan trong cuộc sống cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến tính cách của một người. Đặc biệt, khi bạn có gen quy định và bị ảnh hưởng bởi các biến cố trong cuộc sống thì khả năng mắc bệnh HPD là rất cao.

Ngoài ra, một số yếu tố rủi ro có thể làm tăng tỷ lệ mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính, chẳng hạn như:

  • Tiền sử gia đình bị rối loạn tâm thần, đặc biệt có người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính.
  • Đã từng được bác sĩ chẩn đoán mắc chứng rối loạn hành vi.
  • Trình độ học vấn thấp, kinh tế khó khăn hoặc địa vị xã hội thấp.
  • Trong thời thơ ấu, bệnh nhân từng bị lạm dụng bằng lời nói, thể xác hoặc tình dục.
  • Thành phần hóa học và cấu trúc bên trong của não bị thay đổi.
  • Thiếu tình thương, thiếu sự quan tâm của người thân, bạn bè và sự can thiệp vào cuộc sống gia đình.

XEM THÊM:

Chẩn đoán rối loạn nhân cách kịch tính như thế nào?

Rối loạn nhân cách kịch tính
Khi mọi người không chú ý, bệnh nhân sẽ cảm thấy khó chịu và không thoải mái

Nếu một người bị nghi ngờ mắc bệnh rối loạn nhân cách kịch tính, các bác sĩ có thể sử dụng các câu hỏi hoặc tình huống cụ thể để hiểu người đó cảm thấy và suy nghĩ như thế nào, từ đó dự đoán xu hướng hành vi của họ.

 

Để chẩn đoán một người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính, người đó phải có ít nhất năm dấu hiệu sau đây:

  • Khi mọi người không chú ý, bệnh nhân sẽ cảm thấy khó chịu và không thoải mái.
  • Tính ám thị cao
  • Có xu hướng sử dụng ngoại hình để thu hút sự quan tâm và chú ý của người khác.
  • Thể hiện cảm xúc một cách cường điệu, kịch tính hóa.
  • Có hành vi và cách xử sự với những người xung quanh theo hướng khiêu khích hoặc dụ dỗ tình dục.
  • Hời hợt, với sự thay đổi tâm trạng nhanh chóng.
  • Thường nói khoa trương nhưng nội dung thiếu sâu sắc, mơ hồ.

Ngoài ra, rối loạn nhân cách kịch tính dễ bị nhầm lẫn với các dạng khác như rối loạn nhân cách ranh giới, rối loạn nhân cách ái kỷ và rối loạn nhân cách phụ thuộc. Vì vậy, quá trình chẩn đoán bệnh cần được thực hiện bởi các bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm, am hiểu tình trạng bệnh, tránh chẩn đoán sai ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Bạn có thể liên hệ với những chuyên gia và bác sĩ trị liệu của chúng tôi thông qua ứng dụng Askany ngay hôm nay.

Biện pháp điều trị rối loạn nhân cách kịch tính cùng Askany

Rối loạn nhân cách kịch tính
Bác sĩ chuyên khoa của Askany sẽ tiến hành đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân

Sau khi chẩn đoán và nắm rõ tình trạng bệnh, mức độ bệnh… bác sĩ chuyên khoa của Askany sẽ tiến hành đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân. Người bệnh cần tích cực hợp tác, tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị của chuyên gia, phục hồi sức khỏe càng sớm càng tốt, thay đổi những hành vi, cảm xúc sai lầm. Một số phương pháp điều trị thường được sử dụng cho chứng rối loạn nhân cách kịch tính bao gồm:

Sử dụng thuốc

Trong một số trường hợp cần thiết, khi bệnh nhân xuất hiện những biểu hiện ở mức độ nguy hiểm, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc để điều trị. Thuốc chống trầm cảm thường được kê với liều lượng lớn để kiểm soát và ổn định trạng thái cảm xúc của bệnh nhân đồng thời hỗ trợ quá trình trị liệu.

 

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần có sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ chuyên môn. Người bệnh tuyệt đối không được tự mua thuốc về sử dụng. Bởi vì hầu hết các loại thuốc chăm sóc hỗ trợ đều có khả năng gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

Tâm lý trị liệu

Tâm lý trị liệu còn được gọi là hình thức trị liệu sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp, trò chuyện trực tiếp với bệnh nhân. Đó cũng là một trong những điều phù hợp với những người mắc chứng rối loạn nhân cách kịch tính.

 

Thông thường, trong những tình huống ít nguy hiểm hơn, khi các triệu chứng của bệnh vẫn nằm trong tầm kiểm soát, các bác sĩ chuyên khoa ưu tiên áp dụng các biện pháp tâm lý trị liệu. Cũng theo cách này, sự an toàn của bệnh nhân sẽ được đảm bảo vì không cần can thiệp bằng thuốc.

Rối loạn nhân cách kịch tính
Sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp, trò chuyện trực tiếp với bệnh nhân

Tuy nhiên, để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất, người bệnh cần tích cực hợp tác và tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ, chuyên gia. Trong quá trình trị liệu, bác sĩ của Askany sẽ giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn về bản thân và dần thay đổi suy nghĩ, hành vi theo hướng tích cực hơn.

 

Ngoài ra, các chuyên gia cũng hướng dẫn bệnh nhân cách kiểm soát cảm xúc để không bị kích động quá mức. Thông thường, điều trị cá nhân sẽ được ưu tiên dưới hình thức 1:1 đối với các trường hợp rối loạn nhân cách kịch tính và phương pháp điều trị theo nhóm hiếm khi được sử dụng. Bởi vì khi xuất hiện nhiều người, mong muốn được chú ý của bệnh nhân sẽ tăng lên và cản trở tiến độ điều trị.

 

Thông tin trong bài viết này giúp người đọc tìm hiểu thêm về chứng rối loạn nhân cách kịch tính. Trong đa số trường hợp, người bệnh khó có thể nhận ra vấn đề của bản thân nên những người xung quanh cần chú ý quan sát để kịp thời phát hiện ra những biểu hiện bất thường của họ. Đồng thời, bạn cũng có thể liên hệ với những bác sĩ của Askany để được hỗ trợ phát hiện và chẩn đoán sớm nhằm ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh.

Hiện đang làm việc tại Topchuyengia có hơn 2 năm kinh nghiệm với vai trò là tác giả, sáng tạo nội dung liên quan đến: Sức khỏe, làm đẹp,... Tốt nghiệp trường Đại Học Sài Gòn, với tinh thần ham học hỏi trong lĩnh vực sức khỏe và làm đẹp cùng với những kỹ năng, kinh nghiệm, kiến thức đã trau dồi. Mong muốn sẽ chia sẻ thật nhiều trải nghiệm thực tế, thông tin hữu ích đến với người đọc.

Kinh nghiệm thực tế

Tư vấn 1:1

Uy tín

Đây là 3 tiêu chí mà TOPCHUYENGIA luôn muốn hướng tới để đem lại những thông tin hữu ích cho cộng đồng