Mô hình Agile là gì? Làm sao áp dụng vào dự án?

Mô hình Agile là gì?

Theo Topchuyengia, mô hình Agile là một trong các mô hình phát triển phần mềm linh hoạt, chia nhỏ dự án thành các giai đoạn nhỏ (gọi là sprint) và thực hiện lặp đi lặp lại trong suốt vòng đời sản phẩm. Mỗi sprint sẽ tập trung vào việc phát triển một phần nhỏ của sản phẩm, sau đó được kiểm thử và triển khai cho khách hàng để thu nhận phản hồi. 

Ví dụ: Để phát triển ứng dụng di động đặt hàng trực tuyến cho doanh nghiệp, BA đã sử dụng mô hình Agile:

Giai đoạn 1: Lên kế hoạch sprint

Trong giai đoạn này, BA của công ty sẽ xác định các mục tiêu của sprint đầu tiên. Các mục tiêu này bao gồm xây dựng giao diện người dùng cho ứng dụng và tích hợp tính năng đặt hàng trực tuyến. 

BA cũng sẽ xác định các nhiệm vụ cần thực hiện trong sprint đầu tiên như:

• Thiết kế giao diện người dùng
• Lập trình giao diện người dùng
• Tích hợp tính năng đặt hàng trực tuyến

Cuối cùng, BA sẽ xác định các nguồn lực cần thiết cho sprint đầu tiên là UI/UX designer, lập trình viên và tester. 

Giai đoạn 2: Thực hiện sprint

Trong giai đoạn này, nhóm phát triển sẽ thực hiện các nhiệm vụ đã được lên kế hoạch. UI/UX designer sẽ thiết kế giao diện người dùng cho ứng dụng. Các lập trình viên sẽ lập trình giao diện người dùng và tích hợp tính năng đặt hàng trực tuyến. Các tester sẽ kiểm tra phần mềm đã xây dựng để đảm bảo đáp ứng các yêu cầu của khách hàng.

Giai đoạn 3: Tester kiểm tra sprint

Giai đoạn 4: Sau khi kiểm tra, Tester sẽ báo cáo cho nhóm phát triển về các lỗi và thiếu sót. Nhóm phát triển sẽ sửa lỗi và thực hiện các thay đổi cần thiết.

XEM THÊM CÁC MÔ HÌNH LIÊN QUAN KHÁC:

• Mô hình tiếp cận lặp ( Iterative model)
• Mô hình gia tăng ( Incremental model) là gì?
• Mô hình phát triển phần mềm V là gì?

Ưu và nhược điểm của mô hình Agile

Ưu điểm của mô hình Agile:

• Sự hài lòng của khách hàng: Mô hình Agile cho phép khách hàng tham gia vào quá trình phát triển phần mềm ngay từ giai đoạn đầu để đảm bảo phần mềm đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.
• Tăng năng suất: Mô hình Agile tập trung cung cấp các sản phẩm phần mềm có giá trị trong thời gian ngắn, giúp tăng năng suất của dự án.
• Giảm rủi ro: Mô hình Agile cho phép BA xác định và giảm thiểu rủi ro trong suốt quá trình phát triển.

Nhược điểm của mô hình Agile:

• Khó quản lý: Mô hình Agile đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cá nhân và đội nhóm, khó quản lý đối với các dự án lớn.
• Tốn kém: Mô hình Agile đòi hỏi nhiều tài nguyên hơn các phương pháp phát triển phần mềm truyền thống.

Các phương pháp Agile

Phương pháp Scrum

Scrum là một phương pháp Agile được sử dụng rộng rãi trong phát triển phần mềm. Scrum chia nhỏ dự án thành các giai đoạn nhỏ (sprint), mỗi sprint kéo dài từ hai đến bốn tuần. Mỗi sprint sẽ tập trung vào việc phát triển một phần nhỏ của sản phẩm, sau đó được kiểm thử và triển khai cho khách hàng để thu nhận phản hồi. 

Phương pháp Extreme Programming

Bên cạnh Scrum, Extreme Programming là một phương pháp Agile tập trung vào chất lượng sản phẩm. Extreme Programming sử dụng một số hoạt động như kiểm tra đơn vị, tích hợp liên tục và phát hành sớm để đảm bảo rằng sản phẩm được phát triển với chất lượng cao. 

Phương pháp Kanban

Kanban là một phương pháp Agile thường được áp dụng với các dự án có yêu cầu cao về tính linh hoạt. Kanban sử dụng một hệ thống thẻ để theo dõi tiến độ của dự án. Các thẻ được di chuyển qua một hệ thống các cột, đại diện cho các giai đoạn khác nhau của quá trình phát triển. 

Phương pháp Crystal

Crystal là một phương pháp Agile tập trung vào việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Crystal sử dụng một hệ thống các mô hình, mỗi mô hình phù hợp với một loại dự án cụ thể. Các mô hình Crystal được phân loại dựa trên kích thước dự án, độ phức tạp của dự án và mức độ rủi ro của dự án.

Các mô hình Crystal là: 

• Crystal Clear: Mô hình này phù hợp với các dự án nhỏ, đơn giản và ít rủi ro.
• Crystal Yellow: Mô hình này phù hợp với các dự án vừa, phức tạp hơn và có mức độ rủi ro cao hơn so với Crystal Clear.
• Crystal Orange: Mô hình này phù hợp với các dự án lớn, phức tạp và có mức độ rủi ro cao nhất.
   

Phương pháp Lean Development

Lean Development là một phương pháp Agile tập trung vào việc loại bỏ lãng phí trong quá trình phát triển sản phẩm. Lean Development sử dụng một số nguyên tắc như:

• Lean Development tập trung vào việc phát triển những sản phẩm có giá trị cho khách hàng.
• Lean Development loại bỏ những hoạt động không tạo ra giá trị cho sản phẩm.
• Tiến hành phát triển sản phẩm liên tục thay vì theo các giai đoạn riêng biệt

Phương pháp Scrumban

Scrumban là một phương pháp Agile kết hợp các yếu tố của Scrum và Kanban. Scrumban sử dụng một số hoạt động của Scrum như sprint và sprint review kết hợp với hệ thống thẻ của Kanban để theo dõi tiến độ của dự án. Scrumban phù hợp với các dự án có yêu cầu cao về tính linh hoạt và khả năng đáp ứng nhu cầu thay đổi của khách hàng.

Công cụ quản lý dự án theo Agile

Hiện nay có một vài công cụ quản lý dự án theo mô hình Agile điển hình là: 

JIRA

JIRA là một công cụ quản lý dự án phổ biến được sử dụng bởi nhiều doanh nghiệp. JIRA cung cấp cho BA những tính năng phù hợp cho tất cả các khía cạnh của quản lý dự án Agile như theo dõi công việc, giao tiếp, cộng tác và báo cáo.

JIRA được đánh giá cao về tính toàn diện, linh hoạt và tích hợp được với các ứng dụng khác như Confluence, Bitbucket và Bamboo. Tuy nhiên, nhược điểm của JIRA là sự phức tạp đối với người dùng mới và mức giá cao hơn so với một số công cụ quản lý dự án khác. 

Trello

Trello là một công cụ quản lý dự án dựa trên thẻ được sử dụng bởi các nhóm nhỏ và lớn. Trello cung cấp góc nhìn trực quan để theo dõi tiến độ của dự án và cộng tác với các bên liên quan.

Sử dụng Trello, BA có thể tạo các bảng đại diện cho dự án và sắp xếp các thẻ trong các cột thể hiện trạng thái hoặc giai đoạn. Các tính năng như kéo và thả, gắn thẻ, bình luận và tích hợp với các ứng dụng khác giúp theo dõi tiến độ và cộng tác hiệu quả. Trello dễ sử dụng, có giao diện trực quan và linh hoạt tùy chỉnh. Tuy nhiên, so với một số công cụ quản lý dự án khác như Jira hoặc Asana thì Trello có thể không hiệu quả bằng. 

Asana

Asana là một công cụ quản lý dự án toàn diện. Công cụ này cung cấp các tính năng hỗ trợ BA tất cả các khía cạnh của quản lý dự án từ theo dõi công việc, giao tiếp, cộng tác và báo cáo.

Cụ thể hơn, Asana cho phép BA tạo và quản lý nhiệm vụ, dự án và theo dõi tiến độ qua báo cáo. Trong tính năng giao tiếp, công cụ này hỗ trợ cuộc trò chuyện, quản lý tài liệu và biểu mẫu. Asana cung cấp tính năng tạo báo cáo tùy chỉnh và sử dụng các báo cáo có sẵn để theo dõi hiệu suất dự án. Ngoài ra, công cụ này cũng cung cấp các tính năng bổ sung như quản lý thời gian, quản lý chi phí và tự động hóa. 

Asana được đánh giá cao về giao diện dễ sử dụng, tích hợp với các ứng dụng khác và chi phí cạnh tranh. Tuy nhiên, ứng dụng này không linh hoạt như một số công cụ Agile khác như Jira hoặc Trello. 

Wrike

Wrike là một công cụ quản lý dự án toàn diện cung cấp các tính năng cho tất cả các khía cạnh của quản lý dự án, bao gồm theo dõi công việc, giao tiếp, cộng tác và báo cáo.

Trong tính năng theo dõi công việc, người dùng có thể tạo và quản lý nhiệm vụ, dự án và theo dõi tiến độ thông qua báo cáo và bảng điều khiển. Trong phần giao tiếp, Wrike hỗ trợ cuộc trò chuyện, quản lý tài liệu và biểu mẫu để BA tương tác với các bên liên quan. Cộng tác hiệu quả được thực hiện thông qua chia sẻ tài nguyên, chỉnh sửa và theo dõi thay đổi. Bên cạnh đó, Wrike cũng cung cấp tính năng tạo báo cáo tùy chỉnh và sử dụng các báo cáo có sẵn để theo dõi hiệu suất dự án. Ngoài ra, các tính năng bổ sung như quản lý thời gian, quản lý chi phí và tự động hóa cũng được tích hợp trong công cụ này. 

Wrike được đánh giá cao về tính toàn diện và giao diện người dùng dễ sử dụng, tuy nhiên, nhược điểm của công cụ này là chi phí cao và đôi khi có độ phức tạp đối với người mới sử dụng.

Cách áp dụng mô hình Agile vào dự án

Bước 1: Lên kế hoạch sprint

Bước đầu tiên trong quá trình áp dụng mô hình Agile vào dự án chính là BA lên kế hoạch sprint. Để xây dựng kế hoạch này, BA cần thực hiện các hoạt động liên quan đến:

• Xác định các mục tiêu của sprint: Mục tiêu của sprint cần cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, phù hợp và thời hạn.
• Phân tích các nhiệm vụ cần thực hiện.
• Xác định các nguồn lực cần thiết: BA cần xác định các nguồn lực cần thiết từ nhân lực, tài nguyên và thời gian để thực hiện các nhiệm vụ.

Bước 2: Thực hiện sprint

Trong mỗi chu kỳ phát triển, nhóm phát triển sẽ thực hiện các nhiệm vụ đã được lên kế hoạch. Trong quá trình này, BA sẽ lập kế hoạch chi tiết, thực hiện các nhiệm vụ theo lịch trình và tiến hành kiểm tra và đánh giá để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Bước 3: Kiểm tra sprint

Sau khi thực hiện sprint, Tester sẽ tiến hành kiểm tra, đảm bảo sản phẩm đáp ứng yêu cầu của khách hàng. Đồng thời, BA sẽ xem xét kết quả của chu kỳ để rút ra các bài học cho chu kỳ tiếp theo.

Bước 4: Điều chỉnh sprint

Bước cuối cùng trong quá trình áp dụng mô hình Agile vào dự án chính là điều chỉnh sprint. Mục tiêu của bước này chính là sửa lỗi và thực hiện các thay đổi cần thiết để cải thiện sản phẩm phần mềm. Bên cạnh đó, BA cần lập kế hoạch cho chu kỳ tiếp theo dựa trên kết quả của chu kỳ hiện tại.

Quá trình này sẽ lặp đi lặp lại cho đến khi dự án hoàn thành tạo nên sự linh hoạt và khả năng thích ứng cần thiết trong quá trình phát triển phần mềm.

Lợi ích khi triển khai mô hình Agile

Theo Topchuyengia, các lợi ích nổi bật nhất khi BA triển khai mô hình Agile là:

• Mô hình Agile khuyến khích sự hợp tác và giao tiếp giữa các thành viên trong nhóm. Hoạt động này sẽ giúp đội nhóm hiểu nhau hơn và đảm bảo rằng tất cả mọi người đều hướng đến một mục tiêu chung của dự án. 
• Mô hình Agile linh hoạt và có thể thích ứng với các thay đổi trong yêu cầu của khách hàng. Những tính chất này sẽ giúp BA giảm rủi ro và đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng đáp ứng đúng nhu cầu của khách hàng.
• Mô hình Agile có thể giúp tăng năng suất làm việc của cả đội nhóm bằng cách tập trung vào việc hoàn thành các mục tiêu cụ thể trong mỗi sprint.
• Mô hình Agile có thể giúp tiết kiệm chi phí cho dự án bằng cách giảm thiểu sự lãng phí và đảm bảo rằng chỉ những công việc cần thiết mới được thực hiện.