8 dấu hiệu sợ giao tiếp xã hội & bí quyết để nói chuyện tự tin hơn

Sợ giao tiếp xã hội là hội chứng gì?

Hội chứng sợ giao tiếp xã hội, còn được gọi tiếng Anh là Social Anxiety, là một phần của bệnh rối loạn lo âu. Đây là tình trạng khi người bệnh cảm thấy rất căng thẳng, lo lắng và sợ hãi khi phải đối diện với các tình huống xã hội thường ngày.

XEM THÊM CÁC BÀI VIẾT KHÁC:

• Cách giải quyết mâu thuẫn gia đình
• Cảm thấy bản thân vô dụng
• Hay suy nghĩ đến cái chết
• Bạo hành bằng lời nói

Sợ giao tiếp xã hội xảy ra khi nào?

Người mắc chứng sợ giao tiếp xã hội sẽ gặp khó khăn trong một số việc hằng ngày như nói chuyện qua điện thoại, bắt chuyện với người lạ, phát biểu trước đám đông, hoặc tham gia các hoạt động nơi công cộng.

Người mắc hội chứng tâm lý này luôn nghĩ mọi người đang chú ý, bình phẩm và phán xét mình. Đồng thời luôn nghĩ đến những tình huống xấu hổ hoặc mất mặt nếu bản thân tham gia vào các hoạt động xã hội. Vì tâm lý căng thẳng, lo lắng và sợ hãi đã khiến họ có có xu hướng tránh né gặp gỡ và giao tiếp với tất cả mọi người.

Xem thêm: Chi phí khám tâm lý cùng các chuyên gia

Nguyên nhân sợ giao tiếp xã hội

Theo các chuyên gia tâm lý trên Askany, có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến sợ giao tiếp xã hội, bao gồm:

• Trải qua các chấn thương tâm lý nghiêm trọng trong quá khứ, như bị bạo lực, lạm dụng, bị chèn ép, sỉ nhục hay tẩy chay.
• Có di truyền hoặc ảnh hưởng bởi người thân mắc chứng tương tự, như cha mẹ, anh chị em hay bạn bè.
• Có các yếu tố sinh hóa não bị mất cân bằng, ảnh hưởng đến cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của con người.
• Có tính cách nhút nhát, tự ti, thiếu tự tin hay quá lo lắng về ý kiến của người khác.
• Có những kỳ vọng quá cao về bản thân hay người khác trong các tình huống xã hội.
• Có những niềm tin sai lầm hay tiêu cực về bản thân hay người khác trong các tình huống xã hội.

8 dấu hiệu cảnh báo bạn mắc chứng sợ giao tiếp xã hội

Sợ giao tiếp xã hội có thể biểu hiện qua các triệu chứng sau:

Cảm thấy xấu hổ về bản thân và không có chính kiến

Người bệnh sợ giao tiếp xã hội thường có một hình ảnh tiêu cực về bản thân, cho rằng mình không xinh đẹp, không đán yêu, không có giá trị hay không có khả năng gì đặc biệt. Họ cũng thiếu tự tin và sợ bị phản đối hay phê bình khi đưa ra ý kiến của mình.

Sống khép kín và cô lập, không giao tiếp với người lạ và ít có bạn bè

Dấu hiệu nhận biết tiếp theo là họ thường tránh xa các tình huống xã hội, như đi dự tiệc, gặp gỡ người mới, tham gia các hoạt động nhóm… Họ cũng ít khi liên lạc hay duy trì các mối quan hệ với người khác.

Lựa chọn im lặng trong các cuộc trò chuyện và chỉ nói khi bị bắt buộc

Khi mắc phải hội chứng này, người bênh thường xuyên lo lắng rằng mình sẽ nói sai, nói ngớ ngẩn hay nói chuyện vô lý khi đối diện với đám đông. Họ cũng sợ bị người khác nhìn chằm chằm, chê cười hay chỉ trích mình.

Rất để ý đến ánh mắt của người khác, lo lắng họ sẽ bình phẩm về mình

Người bệnh sợ giao tiếp xã hội thường quan tâm quá mức đến ý kiến của người khác về mình. Họ cũng tự cho rằng người khác luôn nhìn vào những khuyết điểm của mình, như khuôn mặt, cơ thể, quần áo hay cách nói chuyện, đi đứng. Do đó, họ luôn để ý đến ánh mắt của người khác, và trong tâm thế lo lắng có ai đó đang bình phẩm về mình.

Né tránh các tình huống xã hội

Đa số họ cảm thấy khó chịu, căng thẳng và sợ hãi khi phải đối diện với các tình huống trong cuộc sống. Họ cũng sợ rằng mình sẽ làm sai, làm tổn thương hay làm phiền người ai đó. Do vậy họ thường có xu hướng làm mọi việc một mình.

Luôn tìm ra những sai sót, khiếm khuyết của bản thân để tự trách

Người bệnh sợ giao tiếp xã hội thường có những kỳ vọng quá cao về bản thân hay người khác. Họ cũng có những niềm tin sai lầm hay tiêu cực về chính bản thân mình. Và học sẽ đem những sai sót, khiếm khuyết của bản thân để tự chỉ trích và dày vò.

Tạo ra những kịch bản xấu nhất có thể

Những người này thường có suy nghĩ tiêu cực và không hợp lý về các tình huống, sự kiện chưa xảy ra. Họ cũng tự tạo ra những kịch bản thảm họa trong đầu, như bị người khác ghét bỏ, cười nhạo hay phớt lờ khi phát biểu trước đám đông.

Các biểu hiện về mặt thể chất

Các biểu hiện này có thể bao gồm: mặt đỏ bừng, chân tay run rẩy, người đổ mồ hôi, đầu óc choáng váng, lo lắng bất an, ngất xỉu đột ngột…Người bệnh sợ giao tiếp xã hội thường có các phản ứng sinh lý khi phải đối mặt với nhiều người. Cơ thể của họ sẽ sản sinh ra các chất gây căng thẳng, như adrenaline hay cortisol, làm tăng nhịp tim, huyết áp và nhịp thở.

Hậu quả của sợ giao tiếp xã hội

Ảnh hưởng trực tiếp tới các mối quan hệ: Người sợ giao tiếp xã hội có xu hướng tự cô lập mình với mọi người xung quanh. Họ thường không biết cách tạo dựng và duy trì một mối quan hệ chất lượng trong công việc và cuộc sống.

Công việc bị hạn chế và khó thăng tiến: Người mắc hội chứng này thường không có các kỹ năng mềm cần thiết như kỹ năng thuyết trình, kỹ năng tranh luận, kỹ năng làm việc nhóm, hay giao lưu, gặp gỡ và đàm phán cùng đối tác. Do vậy, con đường sự nghiệp và cơ hội thăng tiến của họ không thể phát triển được.

Cơ thể không được khỏe mạnh: Hội chứng sợ giao tiếp xã hội có liên quan mật thiết đến các căn bệnh nguy hiểm khác như cao huyết áp, hội chứng ruột kích thích, đau dây thần kinh tọa, mất ngủ triền miên, đau mỏi vai gáy, ….

Tâm lý không ổn định: Những người mắc hội chứng này cũng thường tự dằn vặt và đánh giá thấp bản thân. Họ luôn có những nỗi lo sợ, khổ đau, bất hạnh trong đầu. Một số người vì muốn giải tỏa cơn stress, trầm cảm nên đã tìm đến các chất kích thích. Khi bệnh sợ giao tiếp xã hội trở nên nghiêm trọng, một số bệnh nhân còn nảy sinh ý định tự tử để kết thúc.