TƯ VẤN LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI NGHỈ HƯU TRƯỚC TUỔI NHỮNG AI MỚI ĐỦ ĐIỀU KIỆN?

Điều kiện được nghỉ hưu trước tuổi

Người lao động không bị suy giảm khả năng lao động

Người lao động, cán bộ, công nhân viên chức

Người lao động đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi được quy định tại khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động 2019 và Điều 54 và 55 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 là có đủ từ 20 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội và thuộc trong các trường hợp sau:

• Điều kiện đáp ứng về độ tuổi với nam là đủ 55 tuổi 03 tháng, nữ từ đủ 50 tuổi 04 tháng và có đủ 15 năm nghề, làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đến sức khỏe, hoặc đặc biệt nguy hiểm, hoặc có đủ 15 năm lao động, nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0.7 trở lên trước ngày 01/01/2022. 
• Theo sửa đổi, bổ sung Luật BHXH 2022 nam đủ 50 tuổi 03 tháng; nữ đủ 45 tuổi 04 tháng và có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò. Từ năm 2022 điều kiện tuổi nghỉ hưu sẽ thấp hơn 10 tuổi so với quy định cũ
• Người nhiễm HIV/AIDS do tai nạn, rủi ro nghề nghiệp, không quy định số tuổi

Quân nhân chuyên nghiệp, sĩ quan, hạ sĩ quan

Người lao động là quân nhân chuyên nghiệp, sĩ quan, hạ sĩ quan có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên khi nghỉ việc sẽ được hưởng lương hưu nếu thuộc một trong các trường hợp:

• Nếu trước kia đối tượng được nhận lương hưu với nam là 60 tuổi, 55 tuổi đối với nữ. Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2022 thì quy định Nam đủ 60 tuổi 03 tháng, nữ đủ 55 tuổi 04 tháng trừ trường hợp Luật Công an nhân dân, Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, Luật Cơ yếu, công nhân và viên chức quốc phòng có quy định khác

• Điều kiện đáp ứng về độ tuổi với nam là 60 tuổi, 55 tuổi đối với nữ và có đủ 15 năm nghề, làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm đến sức khỏe, hoặc đặc biệt nguy hiểm, hoặc có đủ 15 năm lao động, làm việc ở vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0.7 trở lên trước ngày 01/01/2022. Theo luật bảo hiểm xã hội 2022 có điều chỉnh mới quy định phải làm việc ở vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn
• Người nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp và thêm “khi thực hiện nhiệm vụ”

Lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn

Người lao động có đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH trở lên khi nghỉ việc sẽ được hưởng lương hưu:

Trước kia không quy định đối tượng lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã, tuổi nghỉ hưu là đủ 55 tuổi. Theo Luật BHXH mới nhất quy định rõ nam đủ 60 tuổi 03 tháng, nữ đủ 55 tuổi 04 tháng. Như vậy sẽ tăng thời gian được hưởng lương hưu.

Người lao động bị suy giảm khả năng lao động

Người lao động đủ điều kiện nghỉ hưu trước tuổi được quy định tại khoản 1 Điều 55 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 sửa đổi là có đủ từ 20 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội và thuộc trong các trường hợp sau:

• Theo Luật Bảo hiểm xã hội về hưu, quy định Nam đủ 55 tuổi 03 tháng và nữ phải đủ 50 tuổi 04 tháng, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.
• Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2022 quy định Nam là đủ 55 tuổi 3 tháng, đủ 50 tuổi 4 tháng đối với nữ, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, so với trước đây nam đủ 50 tuổi và nữ là đủ 45 tuổi
• Người làm việc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành, có đủ 15 năm nghề trở lên, bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên

Thủ tục giám định mức suy giảm khả năng lao động

Để giám định suy giảm khả năng lao động để hưởng lương hưu trước tuổi người lao động cần nộp hồ sơ đề nghị đến Hội đồng giám định y khoa cấp tỉnh nơi cư trú. Hồ sơ bao gồm:

• Giay đề nghị khám định
• Bản sao hoặc bản chính một trong các loại giấy tờ khám, chữa bệnh như Sổ khám bệnh, hồ sơ bệnh án, giấy ra viện
• Chứng minh thư/căn cước công dân

Bạn có thể xem đây đủ về BHXH ở bài viết tư vấn luật bảo hiểm xã hội.

Chế độ hưởng lương hưu trước tuổi

Mức lương hưu trước tuổi hàng tháng của lao động nữ khi đủ điều kiện được tính:

Mức hưởng = 45% x bình quân tiền lương hàng tháng đóng bảo hiểm (tương đương với 15 năm đóng BHXH)

Lưu ý: 

• Mỗi năm sau đó người lao động đóng BHXH, được hưởng thêm 2% bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm. Tối đa là 75%
• Trường hợp nghỉ hưu trước tuổi, mỗi năm nghỉ hưu sẽ bị trừ đi 2%

Ví dụ: Một lao động nữ nghỉ hưu trước 4 năm so với quy định, thời gian tham gia đóng bảo hiểm đến khi nghỉ hưu là 25 năm. Vậy mức hưởng cụ thể là:

25 năm gồm 15 năm ~45% và 10 năm đóng bảo hiểm mỗi năm được tính thêm 2% ~ 20%. Tổng mức hưởng là 45% + 20% = 65%

Vì nghỉ hưu trước 4 tuổi nên mỗi năm trừ đi 2% ~ 8%. 

Tổng mức lương lương hưu người đó nhận được là 65% - 8% = 57% x bình quân tiền lương hàng tháng đóng bảo hiểm