Vòng quay hàng tồn kho trong doanh nghiệp là gì? Kinh nghiệm quản lý hàng tồn kho hiệu quả

Khái niệm vòng quay hàng tồn kho trong kinh doanh

Vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover) là một chỉ số đo lường hiệu suất quản lý hàng tồn kho của một tổ chức, nó cũng là một phần quan trọng của chiến lược kinh doanh. Nó thể hiện số lần mà tổ chức bán hết và tái nhập hàng tồn kho trong một khoảng thời gian cụ thể. Chỉ số này có vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng quản lý kho của tổ chức, tối ưu hóa sử dụng vốn và giảm thiểu các chi phí liên quan đến việc duy trì hàng tồn kho. 

Nếu doanh nghiệp của bạn cần được phân tích chi tiết vòng quay hàng tồn kho của mình có hiệu quả hay không thì có thể đăng ký tư vấn chiến lược kinh doanh cùng các chuyên gia trên ứng dụng Askany để có câu trả lời trong 1 phút 30 giây.

Công thức tính vòng quay hàng tồn kho

Để tính toán vòng quay hàng tồn kho, ta chia tỷ lệ giá trị bán hàng trong một khoảng thời gian cụ thể cho giá trị trung bình của hàng tồn kho trong cùng khoảng thời gian đó. Công thức tính chỉ số này như sau: Vòng quay hàng tồn kho = Giá trị bán hàng / Giá trị trung bình hàng tồn kho Ví dụ: Giả sử một tổ chức có báo cáo tài chính trong một năm như sau:

• Giá trị bán hàng: $2,000,000
• Giá trị hàng tồn kho ban đầu: $500,000
• Giá trị hàng tồn kho cuối năm: $400,000 Đầu tiên, ta cần tính giá trị trung bình của hàng tồn kho. 

Điều này được thực hiện bằng cách lấy tổng giá trị hàng tồn kho ban đầu và cuối năm, sau đó chia cho 2: Giá trị trung bình của hàng tồn kho = ($500,000 + $400,000) / 2 = $450,000 Tiếp theo, ta tính chỉ số Vòng quay hàng tồn kho bằng cách chia giá trị bán hàng ($2,000,000) cho giá trị trung bình của hàng tồn kho ($450,000), kết quả là 4.44 lần.

Nếu bạn là một doanh nghiệp startup thì nên đọc ngay bài viết tư vấn startup để có thể xác tối ưu được vòng vốn và lượng sản phẩm ngay từ đầu để tránh việc tồn kho quá nhiều khi mới kinh doanh.

Vòng quay hàng tồn kho có ý nghĩa thế nào trong doanh nghiệp?

Vòng quay hàng tồn kho là một thước đo quan trọng để có thể đánh giá hiệu suất quản lý hàng tồn kho và hiệu quả sử dụng vốn của một công ty.

Khi thời gian của vòng quay tăng

Khi vòng quay hàng tồn kho tăng, điều này có thể cho thấy rằng doanh nghiệp đang bán hàng nhanh hơn hoặc quản lý hàng tồn kho hiệu quả hơn so với trước đây. Điều này cũng có thể cho thấy rằng công ty đang tối ưu hóa quỹ vốn bằng cách giảm thiểu sự đình trệ của vốn trong kho.

Tuy nhiên, nếu vòng quay hàng tồn kho tăng quá nhanh, đây cũng là tín hiệu cho thấy doanh nghiệp có thể không lưu trữ đủ hàng tồn kho để đáp ứng nhu cầu khách hàng, có thể gây ra tình trạng thiếu hàng.

Khi thời gian của vòng quay giảm

Khi vòng quay hàng tồn kho giảm, điều này có thể cho thấy rằng doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc bán hàng hoặc quản lý hàng tồn kho kém. Có thể doanh nghiệp đang giữ quá nhiều hàng tồn kho, dẫn đến việc vốn bị ngưng đọng và tăng chi phí lưu trữ.

Tuy nhiên, mức vòng quay hàng tồn kho thấp không phải lúc nào cũng là dấu hiệu xấu, đặc biệt nếu công ty hoạt động trong một ngành có chu kỳ bán hàng dài hoặc nếu chính sách của công ty là duy trì một mức hàng tồn kho cao để đáp ứng nhu cầu cao của khách hàng.

Những yếu tố cần được tối ưu để tối ưu vòng quay hàng tồn kho:

Chiến lược bán hàng hiệu quả sẽ như thế nào?

Tư vấn chiến lược cạnh tranh giúp doanh nghiệp vượt xa mọi đối thủ.

Chiến lược thâm nhập thị trường khi doanh nghiệp muốn mở rộng thị phần.

Vòng quay hàng tồn kho bao nhiêu là hợp lý?

Trong bản báo cáo tài chính, hệ số vòng quay hàng tồn kho thể hiện khả năng quản lý hàng tồn kho. Để đánh giá vòng quay hàng tồn kho có tốt hay không, ta thường so sánh hệ số này qua các năm, từ đó xác định khả năng quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp. Hệ số vòng quay hàng tồn kho càng cao, điều này cho thấy doanh nghiệp quản lý hàng tồn kho hiệu quả hơn, giúp hạn chế tiền mặt bị lưu trữ dưới dạng hàng tồn kho. Ngược lại, nếu hệ số này thấp, có thể cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong việc quản lý hàng tồn kho hoặc có nguy cơ hàng tồn kho tăng cao.

Tuy nhiên, đánh giá mức độ tốt xấu của vòng quay hàng tồn kho không thể dựa vào một yếu tố duy nhất. Sự phức tạp của hàng tồn kho thay đổi theo từng ngành kinh doanh, nên không phải lúc nào cũng áp dụng quy tắc "ít hàng tồn kho là tốt và nhiều hàng tồn kho là xấu". Để xác định mức tốt của vòng quay hàng tồn kho, cần xem xét nhiều yếu tố khác như doanh thu, dòng tiền, ngành kinh doanh và tình hình thực tế của doanh nghiệp.

Một cách tiếp cận hiệu quả có thể là thiết lập một mô hình vòng quay hàng tồn kho an toàn dựa trên nhu cầu thị trường và sản xuất. Theo các chuyên gia kinh doanh tại Việt Nam, mô hình áp dụng tại các công ty ở Nhật Bản mà doanh nghiệp Việt Nam có thể học hỏi là duy trì một số ngày luân chuyển hàng tồn kho ở mức an toàn là 90 ngày (tương đương 3 tháng) để đảm bảo rằng sản xuất có thể đáp ứng nhu cầu của thị trường một cách hiệu quả.

Cách tối ưu vòng quay hàng tồn kho cho doanh nghiệp?

Vấn đề của doanh nghiệp là phải làm sao để tối ưu được vòng quay hàng tồn kho. Sau đây là một số cách để tổ chức tối ưu được chi phí tồn kho này: 

• Giảm chi phí nhập hàng và nguyên vật liệu đầu vào bằng cách đàm phán với nhà cung cấp.
• Xây dựng một kế hoạch chi tiết dự đoán xu hướng nhu cầu của khách hàng đối với sản phẩm. Điều này giúp bạn dự đoán nhu cầu thị trường và chuẩn bị số lượng hàng tồn kho phù hợp.
• Tăng cường nhu cầu mua hàng bằng cách thúc đẩy chiến lược quảng cáo, chương trình khuyến mãi, và giảm giá.
• Phân loại hàng tồn kho thành các nhóm, bao gồm hàng bán chậm và nhanh, cũng như hàng có giá cao và thấp.
• Thay đổi tần suất kiểm tra hàng tồn kho để phù hợp với tình hình kinh doanh của bạn. Ví dụ, nếu bạn mới bắt đầu kinh doanh, hãy xem xét việc kiểm tra hàng tồn kho hàng tuần hoặc hàng tháng. Ngược lại, khi bạn đã ổn định, hãy xem xét kiểm tra hàng tồn kho theo chu kỳ quý hoặc hàng năm.